1996Κανείς σοβαρός και νηφάλιος σχολιαστής και πολίτης αυτής της χώρας δεν μπορεί να αρνηθεί ότι τα γεγονότα της 17ης Νοεμβρίου 1973 υπήρξαν πολύ σημαντικά για την εποχή τους και επηρέασαν τις εξελίξεις.

Κανείς δεν μπορεί να αγνοήσει ότι υπήρξαν νέα παιδιά – φοιτητές με αγνά κίνητρα (άλλο το τι επακολούθησε…) που διακινδύνεψαν και κάποιοι από αυτούς το πλήρωσαν με τη ζωή τους, σε μιαν ευγενή και ανιδιοτελή, όσο και απελπισμένη προσπάθεια να ανατρέψουν τη δικτατορία.

Κανείς ωστόσο δεν μπορεί να αρνηθεί ότι το κυρίαρχο σύνθημα «Ψωμί, Παιδεία, Ελευθερία» είναι δυστυχώς ζητούμενο στην εποχή μας. Και κανείς νηφάλιος και ψύχραιμος παρατηρητής δεν είναι δυνατό να αγνοήσει ότι και τα τρία παραπάνω υπέρτατα αγαθά μιας (οποιασδήποτε) κοινωνίας προδόθηκαν «εκ των ένδον». Και αυτοί που τότε τα βροντοφώναζαν με παλμό, πίστη και αυταπάρνηση, οι ίδιοι ή οι αντιλήψεις τους ευθύνονται κατά μεγάλο μέρος στην προδοσία αυτή.

«Ψωμί» για όλους με παραγωγική εργασία και καλές αμοιβές δεν μπορεί να υπάρξει σε μια κοινωνία «του ελάσσονος κόπου», του πελατειακού κράτους, της συνδικαλιστικής ασυδοσίας, των εκβιασμών της κοινωνίας και της αέναης διεκδίκησης δικαιωμάτων, χωρίς αντίστοιχη υπηρέτηση και επιτέλεση καθηκόντων.

«Παιδεία»: Δυστυχώς το σημερινό της επίπεδο σε όλους σχεδόν τους τομείς είναι  κατώτερο από το επίπεδο του 1973, παρά το γεγονός ότι ένα δικτατορικό καθεστώς δεν είναι το καταλληλότερο να υπηρετήσει το αγαθό της Παιδείας, που είναι συνυφασμένο με την ελεύθερη σκέψη. Και πάλι οι ίδιες (και από τους ίδιους) νοοτροπίες των καταλήψεων χωρίς νόημα (και χωρίς αποτέλεσμα παρά μόνο με απώλειες ωρών διδασκαλίας, βανδαλισμούς και κλοπές), σε συνάρτηση με άλλες «φοιτητικές κατακτήσεις», όπως η μη απώλεια του έτους, η έλλειψη προαπαιτουμένων και η ελεύθερη μεταφορά όλων των μαθημάτων έως το …πτυχίο, έχουν υποσκάψει, υπονομεύσει και εξευτελίσει την εκπαιδευτική διαδικασία και τη συνακόλουθη αξία των πτυχίων.    

«Ελευθερία»: Εντάξει, έχουμε πολιτική ελευθερία και ελευθερία δημόσιου λόγου, που φυσικά δεν είχαμε επί χούντας. Μπορεί όμως κανείς να ισχυριστεί ότι οι πολίτες απολαμβάνουν καθεστώς ελευθερίας ή αντίθετα βιώνουν καθεστώς απειλής από ένα κράτος – δυνάστη, του οποίου «επιβαίνουν» οι εκάστοτε επιβήτορες της εξουσίας; Ένα κράτος πλήρους αναξιοκρατίας και διάλυσης, από το οποίο επωφελούνται οι εκλεκτοί της κομματοκρατίας και της οικογενειοκρατίας, εις βάρος όλων των υπολοίπων;

Και πώς συμβιβάζεται η έννοια της «ελευθερίας για όλους» με την ασυδοσία και τον βολονταρισμό κάποιων οργανωμένων κομματο-υποκινούμενων μειοψηφιών, των οποίων η συμπεριφορά θυμίζει περισσότερο τραμπούκους και νεοναζιστές ή φασίστες;   

Αποτελεί άραγε προσφορά προς την ελευθερία το να μη σ’ αφήνουν να παραδώσεις ή να παρακολουθήσεις μαθήματα, ή να διεξαγάγεις έρευνα; Αφήνουν μήπως οι υπέρμαχοι των καταλήψεων τους «αντιφρονούντες» να εκφράσουν ελεύθερα την άποψή τους ή τους ασκούν βία για να μην ακουστεί η όποια αντίθετη φωνή;

Δεν θα ήμουν καθόλου αντίθετος σε «τριήμερους» εορτασμούς της επετείου του Πολυτεχνείου. Αρκεί να ήσαν πράγματι τέτοιοι. Αντιλαμβάνομαι τον εορτασμό ως μνήμη, περισυλλογή, προβληματισμό και ανταλλαγή απόψεων για τα προβλήματα της Παιδείας και της χώρας γενικότερα, σύμφωνο με τα αιτήματα για περισσότερη παραγωγή (ή και δίκαιη διανομή) πλούτου («ψωμί»), για ουσιαστικότερη και αποτελεσματικότερη «Παιδεία» και για καλύτερη λειτουργία της Δημοκρατίας («ελευθερία»). Ένας τέτοιος εορτασμός θα μπορούσε να περιλαμβάνει πολιτισμένες συζητήσεις ή και πολιτιστικές εκδηλώσεις σε ήπιο και χαρούμενο περιβάλλον που θα ευνοούσε συναινέσεις και συγκλίσεις (γιατί τα προβλήματα αυτά αφορούν όλους) και όχι συγκρούσεις και βιαιοπραγίες.

Και η «παραδοσιακή» πορεία προς την αμερικανική πρεσβεία θα μπορούσε κάλλιστα να έλειπε, ως παντελώς κενή οιουδήποτε νοήματος. Ει μη τι άλλο, την βαρεθήκαμε.

Είναι καιρός να μπουν μερικά πράγματα στη σωστή τους βάση και να σταματήσουν οι κάθε λογής καπηλείες της μνήμης του Πολυτεχνείου και των θυμάτων του για φτηνά μικροπολιτικά παιχνιδάκια και ιδιοτελείς σκοπιμότητες. Είναι καιρός να απαλλαγούμε από τον εφιάλτη των βανδαλισμών, των τραυματισμών και της βίας.

Και όσο τα απλά αυτά δεδομένα δεν συνειδητοποιούνται διά της λογικής και της πειθούς, η προσφυγή στη βία των ΜΑΤ αποτελεί το «μη χείρον». Φτάσαμε στο σημείο να θεωρούμε (ευλόγως) την ανάμιξη των ΜΑΤ πρόοδο. Και πράγματι είναι πρόοδος σε σχέση με το προηγούμενο καθεστώς ασυδοσίας και αριστερίστικου ψευτοεπαναστατικού αυταρχισμού. Η επιβολή της νομιμότητας αποτελεί ένα πρώτο βήμα «προόδου» και αυτό το βήμα έως τώρα δεν το είχαμε κάνει. Μπράβο στον Πρύτανι Θεόδωρο Φορτσάκη που το απετόλμησε.

Ωστόσο οφείλω να ομολογήσω ότι δεν είμαι καθόλου ευτυχής με τον αποκλεισμό των Πανεπιστημίων από τις αστυνομικές δυνάμεις. Και ελπίζω η ανάγκη για τη χρήση τους να εκλείψει σύντομα. Αλλά για να γίνει αυτό, πρέπει να συνειδητοποιηθεί το εξής απλό: Οι εξεγερμένοι του Πολυτεχνείου αντιστάθηκαν στις προσταγές της χούντας για να την ανατρέψουν και να εγκαθιδρύσουν Δημοκρατία. Οι πάσης φύσεως «εξεγερμένοι» που εκτρέπονται σε έκνομες ενέργεις σε καθεστώς δημοκρατίας και πολιτικών ελευθεριών, υπονομεύουν την ίδια τη Δημοκρατία. Και μάλιστα με μεθόδους, που δεν διαφέρουν πολύ από αυτές της χούντας. Στην πραγματικότητα προδίδουν κατάφωρα την ουσία του Αγώνα του Πολυτεχνείου.

Και κάτι ακόμα χειρότερο: Αυξάνουν τον αριθμό των συμπολιτών μας που φθάνουν στο ελεεινό σημείο να αναπολούν την ίδια τη χούντα.    

Γιατί όμως έχουμε φτάσει σ’ αυτό το θλιβερό σημείο; Γιατί μια ηρωϊκή και τραγική Ιστορία να αντιμετωπίζεται κατ’ αυτό τον άθλιο και ασεβή τρόπο και να οδηγείται σταδιακά από την απαξίωση έως την πλήρη γελοιοποίηση από όσους (νέους κυρίως) υποτίθεται ότι θέλουν να την «τιμήσουν»;

Η άποψή μας ήταν από παλιά ότι οι ψευτοεπαναστατημένοι (εκ του ασφαλούς) νέοι που επιδίδονται σε «καταλήψεις» και (αξιοθρήνητες λόγω μικρής συμμετοχής και παντελούς αδιαφορίας) «πορείες» και διαδηλώσεις δεν είναι απολύτως υπεύθυνοι για την ασυνάρτητη και ανορθολογική στάση τους.

Οι νέοι αυτοί κουβαλούν οργή. Δικαιολογημένη γιατί βλέπουν τα χάλια της κοινωνίας «των μεγάλων», έχουν υποστεί μια «παιδεία» που απλώς τους απομύζησε και τους έκλεψε τα χρόνια της εφηβείας τους με το «διάβασε» και το «πρέπει», χωρίς να τους προσφέρει υποτυπώδη μόρφωση, ορθολογισμό, δεξιότητες, ανάδειξη και αξιοποίηση ταλέντων.

Και ακριβώς επειδή δεν απέκτησαν μόρφωση και ορθολογισμό, αποδίδουν χωρίς πολλή περίσκεψη όλα τα δεινά που βλέπουν γύρω τους στον «καπιταλισμό», στην «εκμετάλλευση» στην κερδοσκοπία και όποιες άλλες σκοτεινές και υποχθόνιες δυνάμεις μπορούν να επινοήσουν. 

Από την άλλη μεριά, έχουν «δανειστεί» από την άθλια και θλιβερή κοινωνία «των μεγάλων» αρκετά αρνητικά στοιχεία: Ψευδολογία, λαϊκισμό, πονηριά, μεθοδεύσεις, τσαμπουκά, τραμπουκισμό. Έχουν χάσει προ πολλού την «αθωότητά» τους και δικαιολογούν τα πάντα στον εαυτό τους «επαναστατικώ δικαίω». Είναι και οι γονείς τους που πάντα τα δικαιολογούσαν και δεν τους έμαθαν ποτέ να είναι υπεύθυνα άτομα και υπόλογα για τις πράξεις και παραλείψεις τους…

Αυτά που  βλέπουμε να συμβαίνουν κάθε χρόνο όταν «εορτάζεται» η επέτειος των γεγονότων του Πολυτεχνείου (τότε που ήσαν όλοι αγέννητοι προφανώς) έχουν τόση σχέση με τα γεγονότα εκείνα όση έχει η τραγωδία με την φάρσα.

Καλό θα ήταν να τους θυμίζουμε σε κάθε ευκαιρία αυτό που είχε πει πρώτος ο Hegel και στη συνέχεια ενστερνίστηκε ο αγαπημένος τους Karl Marx: «Η ιστορία επαναλαμβάνεται την πρώτη φορά σαν τραγωδία και τη δεύτερη σαν φάρσα».

 Εδώ έχουμε τραγική επανάληψη της ίδιας φάρσας κάθε χρόνο. Και αυτό πρέπει κάποτε να σταματήσει.

 Όπως είπε και πάλι ο Μαρξ «καλύτερα ένα άθλιο τέλος παρά μια αθλιότητα χωρίς τέλος».

 Λοιπόν:  Εδώ και τώρα …Τέλος!

 Το οποίο δεν θα είναι και τόσο άθλιο, προσωπικά μόνο ως happy end το αντιλαμβάνομαι, τόσο για μας τους μεγαλύτερους σε ηλικία πολίτες που ζήσαμε τα γεγονότα του Πολυτεχνείου, όσο και για τα ίδια τα «εξεγερμένα» παιδιά, που ίσως έτσι να πάψουν να φαντασιώνονται τους επαναστάτες και να διοχετεύσουν την όποια μαχητικότητά τους στις πολλές, ειρηνικές και δημοκρατικές επαναστάσεις – ριζικές μεταρρυθμίσεις, που πράγματι έχει ανάγκη η χώρα.

 Η ίδια χώρα, για την οποία είχαν τότε αγωνισθεί με αυταπάρνηση οι νέοι στο Πολυτεχνείο βλέποντας (τουλάχιστον όσοι δεν «εξαργύρωσαν» τη συμμετοχή τους στην εξέγερση) στη συνέχεια τα όνειρά τους για «ψωμί, παιδεία, ελευθερία» να διαψεύδονται οικτρά με το σημερινό κατάντημα της πατρίδας μας.   

 

Εικονογράφηση: Γελοιογραφία του Γιάννη Ιωάννου (από www.musicheaven.gr).

Πρώτη δημοσίευση στο http://politicaldoubts.com

Αρθρογράφος
Διονύσιος Βενιεράτος
Author: Διονύσιος Βενιεράτος
Ομότιμος Καθηγητής στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, μέλος της Εθνικής Επιτροπής του πολιτικού κόμματος ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΞΑΝΑ και περιφερειακός σύμβουλος Αττικής
Διαβάστε επίσης

Θέλεις να κρατήσεις επαφή;

Το email θα χρησιμοποιηθεί μόνο για να λαμβάνεις ενημερώσεις.
Υποχρεωτικό πεδίο
Πρέπει να το τσεκάρετε

Θέλεις να βοηθήσεις κι εσύ;

Η ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΞΑΝΑ δεν παίρνει κρατική επιχορήγηση. Για τη λειτουργία της, στηρίζεται αποκλειστικά σε εισφορές μελών, σε δωρεές φίλων και φυσικά σε πολλές ώρες εθελοντικής εργασίας. Βοήθησε το μοναδικό κόμμα που αντιτίθεται στον κρατισμό κάθε απόχρωσης.

Οικονομική ενίσχυση