Όποιος προσπαθεί να καταλάβει με ποιον μαγικό τρόπο το υπουργείο Ανάπτυξης έπιασε τους στόχους πληρωμών του ΕΣΠΑ για το 2012 πρέπει να ρίξει μια ματιά στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Εκεί θα διαπιστώσει πως μέσα σε δέκα ημέρες, από τις 18 έως τις 27 Δεκεμβρίου, και με υπογραφή του υφυπουργού Ανάπτυξης Νότη Μηταράκη, εγκρίθηκαν πληρωμές για 175 επενδυτικά σχέδια, συνολικού ύψους περίπου 178.000.000 ευρώ, μέσω των οποίων δημιουργούνται μόλις 1.494 θέσεις εργασίας.
Σε περίοδο κρίσης, το ελληνικό δημόσιο εξακολουθεί να δαπανά πολύτιμους κοινοτικούς πόρους για χρηματοδότηση επενδύσεων που δημιουργούν ελάχιστες θέσεις εργασίας. Στην περίπτωση της ομοβροντίας εγκρίσεων με την υπογραφή του κ. Μηταράκη και περιφερειαρχών επιδοτήσαμε τις εταιρείες που χρηματοδοτήθηκαν με περίπου 120.000 ευρώ ανά νέα θέση εργασίας! Είχε προηγηθεί ειδική ρύθμιση του υπουργείου Ανάπτυξης με την οποία επιτρέπονταν σε εταιρείες που δεν είχαν φορολογική και ασφαλιστική ενημερότητα να εισπράττουν τα κοινοτικά κονδύλια. Δηλαδή ακόμα και αν χρωστούσαν στο δημόσιο μπορούσαν να εισπράξουν.
Αν νομίζατε πως η απλοχεριά του δημοσίου σταμάτησε στα τέλη Δεκεμβρίου («για να μη χαθούν τα κοινοτικά κονδύλια» γελιέστε. Λίγες ημέρες μετά, την προηγούμενη εβδομάδα, οι γενικοί γραμματείς Δημοσίων Επενδύσεων Γιάννης Γιαννούσης, Βιομηχανίας Σπύρος Ευσταθόπουλος και Τουριστικών Υποδομών Γ. Πυργιώτης ανακοίνωσαν ένα νέο πρόγραμμα για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Θα μοιράσουν 456.000.000 ευρώ για τη δημιουργία 4.000 θέσεων εργασίας, δηλαδή θα επιδοτήσουν με περίπου 114.000 ευρώ κάθε νέο εργαζόμενο στους τυχερούς που θα λάβουν τα παχυλά κονδύλια.
Προκειμένου να εξωραϊστεί η εικόνα των απορροφήσεων του ΕΣΠΑ, ο κ. Μηταράκης έβαζε υπογραφές με ρυθμούς πολυβόλου κατά τις δύο τελευταίες εβδομάδες του Δεκεμβρίου. Είναι χαρακτηριστικό πως μόνο στις 21 Δεκεμβρίου ενέκρινε (σε ελάχιστες περιπτώσεις υπάρχουν υπογραφές περιφερειαρχών) πληρωμές για 54 επενδύσεις! Στις 18 Δεκεμβρίου ο υφυπουργός Ανάπτυξης υπέγραψε τις αποφάσεις πληρωμής 78 επενδύσεων.
Οταν κάποιος αρχίσει να διαβάζει περισσότερα για τις επενδύσεις που επιδοτήθηκαν από τον επενδυτικό νόμο και θα πληρωθούν με την υπογραφή του κ. Μηταράκη θα απογοητευθεί. Σε πολλές περιπτώσεις είναι φωτοβολταϊκά πάρκα η κατασκευή των οποίων δε δημιουργεί καμία θέση εργασίας. Πρόκειται για τους μέχρι πρόσφατα τυχερούς οι οποίοι είχαν διπλή επιδότηση: Τόσο από τον επενδυτικό νόμο για την κατασκευή του πάρκου, όσο και από το κρατικό ταμείο που αγόραζε το παραγόμενο ρεύμα σε υψηλή τιμή. Το ελληνικό δημόσιο που ήταν απλόχερο έρχεται τώρα να επιβάλλει έκτακτη εισφορά στους παραγωγούς φωτοβολταϊκών γιατί δημιουργήθηκε μια τεράστια «μαύρη τρύπα» στον ειδικό λογαριασμό για την επιδότηση του ρεύματος που παράγουν.
Το ελληνικό δημόσιο επιδοτούσε τους εισαγωγείς κινέζικου εξοπλισμού φωτοβολταϊκών (αν και αρχικά υπήρχαν πολλές εγκαταστάσεις με εξοπλισμό από τα εγχώρια εργοστάσια που σήμερα είτε φυτοζωούν είτε έχουν κλείσει). Δεν ισχύει το ίδιο με τις τεράστιες επιδοτήσεις για αιολικά πάρκα όπου ο εξοπλισμός ήταν πλήρως εισαγόμενος. Η Ελλάδα, παρά το γεγονός πως διαθέτει σοβαρά πλεονεκτήματα στον τομέα της αιολικής ενέργειας δεν κατάφερε να δημιουργήσει εγχώρια παραγωγή (π.χ. ανεμογεννήτριες). Ετσι ο κ. Μηταράκης εμφανίζεται να υπογράφει επενδυτικό σχέδιο 10.000.000 ευρώ για αιολικό με το οποίο δημιουργείται μία (1) θέση εργασίας ή αντίστοιχη επένδυση 5.000.000 για την οποία αναφέρεται το εξής: «Νέες Θέσεις Εργασίας: 0».
Δεν είναι λίγοι εκείνοι που υποστηρίζουν πως αντί να επιδοτούμε θέσεις εργασίας στη Γερμανία ή τη Δανία (χώρες από τις οποίες προέρχεται σημαντικό τμήμα του εξοπλισμού για τα αιολικά πάρκα) θα μπορούσαμε ως χώρα να καταστρώσουμε σχέδιο για τη δημιουργία μονάδων κατασκευής π.χ. ανεμογεννητριών στην Ελλάδα. Το ίδιο ισχύει με τις παχυλές επιδοτήσεις στα φωτοβολταϊκά οι οποίες δεν στάθηκαν ικανές να στηρίξουν τις εγχώριες μονάδες παραγωγής εξοπλισμού. Κάποιοι υποστηρίζουν πως δεν πρέπει να μετράμε μόνο τις θέσεις εργασίας που δημιουργούνται από μια επένδυση, αλλά και τις θέσεις εργασίας που διατηρούνται. Σε κάθε περίπτωση η επιδότηση των 120.000 ευρώ ανά θέση εργασίας είναι υψηλή, με δεδομένο πως αφορά σε επενδύσεις με σίγουρα κέρδη (όπως τα φωτοβολταϊκά ή τα αιολικά). Εκτός από τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ), τα κονδύλια του ΕΣΠΑ δαπανήθηκαν για τη χρηματοδότηση επενδύσεων σε ξενοδοχειακές μονάδες, χωρίς να δημιουργούνται (αρκετές) θέσεις εργασίας. Υπάρχουν επιδοτήσεις εκατομμυρίων σε εταιρείες προκειμένου να δημιουργήσουν 2 και 3 νέες θέσεις απασχόλησης! Για παράδειγμα, στις 21 Δεκεμβρίου εγκρίθηκε η πληρωμή επιδότησης για επένδυση 1.500.000 ευρώ με την οποία δε δημιουργήθηκε ούτε μία θέση εργασίας.
Στην ίδια κατηγορία (της παχυλής επιδότησης και της περιορισμένης επίπτωσης στην απασχόληση) ανήκουν οι περισσότερες από τις επενδύσεις που υπέγραψε το τελευταίο 15θημερο του Δεκεμβρίου ο Νότης Μηταράκης. Πράγματι οι περισσότερες είχαν ενταχθεί από τους προκατόχους του. Τώρα γνωρίζει τι ακριβώς πρέπει να αποφύγει με τα νέα προγράμματα ενίσχυσης επιχειρήσεων. Ομως, το νέο πρόγραμμα ενίσχυσης των μικρομεσαίων που εξήγγειλαν στο ΥΠΑΝ δείχνει πως δεν έμαθαν τίποτα.
ΠΙΝΑΚΑΣ
Τα επενδυτικά σχέδια στα οποία έγιναν πληρωμές επιδοτήσεων από 18 – 27 Δεκεμβρίου
Αριθμός Σχεδίων 175
Συνολική Επιδότηση 178.000.000 ευρώ
Νέες Θέσεις Εργασίας 1.494
Επιδότηση ανά Θ. Εργασίας 119.195 ευρώ