Εισαγωγικά:
Το Ασφαλιστικό Σύστημα (ως «αναδιανεμητικό») έχει καταρρεύσει από πολλού. Απόδειξη της χρεοκοπίας του είναι ότι οι συντάξεις καταβάλλονται όχι από πόρους, που είχαν παρακρατηθεί ή πληρωθεί από τους ίδιους τους συνταξιούχους, αλλά από αυτούς που τώρα εργάζονται και πληρώνουν εισφορές. Οι τελευταίοι δεν γνωρίζουν αν οι συντάξεις τους θα αντιστοιχούν σ’ αυτά που πληρώνουν και φθάνουν να αμφιβάλλουν αν πρόκειται κάποτε να πάρουν «κάποια» σύνταξη.
Αλλά ούτε οι τωρινές εισφορές επαρκούν για να καταβάλλονται οι σημερινές – ήδη μειωμένες! – συντάξεις. Το μεγαλύτερο μέρος της συνταξιοδοτικής δαπάνης καταλήγει να καλύπτεται τελικά από τον κρατικό προϋπολογισμό και όχι από τα (πρώην) Ταμεία και τον ΕΦΚΑ που τα διαδέχθηκε.
Το ερώτημα που τίθεται φυσικά και αβίαστα είναι: Αφού έτσι κι’ αλλιώς πληρώνει το κράτος, σε τί χρειάζονται τα Ταμεία και ο ΕΦΚΑ; Από την άλλη μεριά, το κράτος επιβαρύνεται υπερβολικά με τις συντάξεις και δεν μπορεί να διαθέσει πόρους σε άλλους πολίτες που έχουν ανάγκη (μακροχρόνια ανέργους) ή να βοηθήσει την ανάπτυξη με κάποιες δημόσιες επενδύσεις.
Βασική αρχή
Αφού τα πράγματα έχουν ήδη οδηγηθεί στο σημείο που περιγράψαμε και γνωρίζουμε και το Ασφαλιστικό αποτελεί βαρίδι που απειλεί να πνίξει την όποια προσπάθεια για ανάπτυξη, πρέπει να δούμε τα πράγματα με διαφορετικό μάτι εξαρχής:
Είναι δίκαιο - και ανθρωπιστικό - το κράτος που εισπράττει φόρους από τους πολίτες για να τους εξασφαλίζει κάποιες παροχές (ασφάλεια, παιδεία, υποδομές κλπ), να περιλαμβάνει σ’ αυτές και μια σύνταξη για τους πολίτες που δεν μπορούν πλέον να προσφέρουν στο κράτος.
Το ποσοστό επί του προϋπολογισμού, που θα προορίζεται για συντάξεις θα πρέπει να είναι προαποφασισμένο. Για παράδειγμα 10%. Αυτό θα επιμερίζεται σε «εθνική σύνταξη» και «σύνταξη από κεφαλαιοποίηση», όπως εκτίθεται αμέσως παρακάτω.
Πρακτικά:
1) Θα καταργηθούν όλα τα Ταμεία. Συντάξεις να δίνει το κράτος μέσω «ειδικού λογαριασμού» του Υπουργείου Οικονομικών. Αυτό που σήμερα αποτελεί τον ΕΦΚΑ, ο οποίος ωστόσο δεν θα έχει καν λόγο υπάρξεως!
2) Εισφορές να πληρώνουν μόνο οι εργοδότες και μόνο για κάλυψη εργατικών ατυχημάτων. Όλες οι λοιπές εισφορές να καταργηθούν.
3) Όλοι να έχουν δικαίωμα σε μια ελάχιστη «εθνική σύνταξη» πάνω από τα 67 τους χρόνια, που θα υπολογίζεται από την έμμεση φορολογία (βλέπε παρακάτω).
4) Οι συντάξεις πάνω από την «εθνική σύνταξη» θα υπολογίζονται μόνο βάσει των φόρων που έχει καταβάλει ο κάθε πολίτης, ο οποίος με τη σειρά του θα μπορεί ανά πάσα στιγμή να βλέπει το ποσό που περιέχει ο «κουμπαράς», το οποίο και μόνο θα είναι διαθέσιμο για την (πάνω από την «εθνική») σύνταξη που θα λαμβάνει όσα χρόνια ακόμα ζήσει ως συνταξιούχος. Αν επιλέξει να λάβει σύνταξη αργότερα, ο «κουμπαράς» θα περιέχει περισσότερα και η σύνταξή του θα είναι αναλόγως μεγαλύτερη. Μόνο ο ίδιος θα αποφασίσει γι’ αυτό. Αυτό ανταποκρίνεται στον ορισμό του λεγόμενου κεφαλοποιητικού συστήματος.
5) Για την περίθαλψη θα υπάρχει μόνο ο ΕΟΠΥΥ, στον οποίο θα ασφαλίζεται εθελοντικά ο κάθε πολίτης επιλέγοντας κατηγορία: α) Μόνο νοσοκομειακή, β) νοσοκομειακή + φάρμακα + εξετάσεις, γ) πλήρης με ανάλογες μηνιαίες εισφορές.
6) Ο ιδιωτικός τομέας μπορεί να προσθέτει είτε ένα δεύτερο «κουμπαρά» για σύνταξη, είτε εναλλακτική ή/και συμπληρωματική προς τον ΕΟΠΥΥ περίθαλψη σύμφωνα πάντα με τις επιλογές του ίδιου του εργαζομένου – φορολογουμένου.
Υπολογισμός της σύνταξης
3Α) Ένα 10% επί του συνόλου της έμμεσης φορολογίας θα κατανέμεται εξ ίσου σε όλους τους συνταξιούχους και έτσι θα εξάγεται η «εθνική σύνταξη».
Σκεπτικό: Το σύνολο γων εμμέσων φόρων αντανακλά την γενική δυναμικότητα και ευρωστία της Οικονομίας. Είναι δίκαιο ένα μέρος τους (10%) να πηγαίνει ΚΑΙ στους συνταξιούχους, για να επωφελούνται και αυτοί.
4Α) Ένα 10% επί του συνόλου των άμεσων φόρων (εισοδήματος) που καταβάλλει ο κάθε πολίτης θα υπολογίζεται για την – πέραν και επιπλέον της «εθνικής» - σύνταξη που θα λαμβάνει βάσει των αρχών του «κεφαλαιοποιητικού» συστήματος.
Το ποσό της σύνταξης και η διάρκειά της θα καθορίζονται με αποφασιστική συμμετοχή του δικαιούχου.
Όταν οι πόροι που προέρχονται από την πηγή αυτή εξαντληθούν, θα λαμβάνει μόνο την ελάχιστη. Αν αποβιώσει πριν εξαντληθούν οι πόροι αυτοί, τα επιπλέον ποσά θα «κεφαλαιοποιούνται» προς (συνταξιοδοτικό) όφελος των συγγενών ή κληρονόμων του.
Επίλογος
Αυτές είναι σκέψεις ενός απλού πολίτη και ιατρού με βάση τη λογική και μόνο. Άρα όλα τα παραπάνω είναι "κατ'αρχήν".
Για τον τρόπο μετάβασης και τη διάρκεια της μεταβατικής περιόδου μόνο οι «ειδικοί» (αν υπάρχουν!) μπορούν να έχουν άποψη, την οποία περιμένουμε με ενδιαφέρον.
Θα είχε ωστόσο ακόμα περισσότερο ενδιαφέρον να μάθουμε πώς βλέπουν οι «ειδικοί» το ζήτημα ΚΑΙ επί της Αρχής...
Και γενικότερα, καλό είναι αρχίζει κάποιος από... την αρχή (!) και όχι από το τέλος, όπως γίνεται τώρα.
Κλείνοντας θα είχα να προσθέσω ένα ακόμη στοιχείο:
Αν κάθε εργαζόμενος – φορολογούμενος γνωρίζει ότι ένα μέρος των φόρων που πληρώνει είναι δικά του χρήματα, ως υποχρεωτική αποταμίευση – κουμπαράς, θα έχει ενδεχομένως ένα κίνητρο να είναι συνεπέστατος στις φορολογικές του υποχρεώσεις.
Από τη μεριά του κράτους η υψηλότερη «κεφαλοποιημένη» βάσει των φόρων σύνταξη θα αποτελεί μια έμμεση αναγνώριση προς τους πολίτες που εργάστηκαν παραγωγικά και προσέφεραν περισσότερα στο κοινό ταμείο της κοινωνίας μέσω των φόρων που πλήρωσαν.
Αυτό ασφαλώς θα ενισχύσει μια αμοιβαία εμπιστοσύνη ανάμεσα στο κράτος και τον πολίτη, πράγμα που είναι απολύτως επιθυμητό και ευκταίο.
Υ.Γ. Καλό θα είναι να διαβάσουν οι αναγνώστες και ένα πολύ σημαντικό άρθρο του Προέδρου μας Θάνου Τζήμερου με ανάλογες (αλλά όχι ταυτόσημες) απόψεις, ως προς το ασφαλιστικό και μια σπουδαία γενικότερη ανάλυση για τη «γερασμένη Ευρώπη».
… … …
(Το παρόν άρθρο δημοσιεύθηκε για πρώτη φορά από το biznews.gr )
