Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση

Ελίνα, δεν προτείνουμε την πλήρη εξάλειψη του σχολικού εγχειριδίου αλλά την αντικατάστασή του από educational content repositories (πώς μεταφράζεται αυτό στα Ελληνικά; ), τα οποία να είναι διαθέσιμα στους εκπαιδευτικούς προκειμένου να "συνθέτουν" οι ίδοι το δικό τους "εγχειρίδιο". Αυτό ακριβώς είναι αυτό που ζητάνε οι εκπαιδευτικοί σε όλες τις χώρες της Ευρώπης (αλλά και αλλού). Ο λόγος που αυτό συμβαίνει με αργούς ρυθμούς ακόμα και στην Αμερική όπως αναφέρεις δεν είναι η αντίσταση από τους γονείς, αλλά από τους εκδότες. Οι τελευταίοι έχουν ένα κερδοφόρο και δοκιμασμένο επί 200 χρόνια business model το οποίο προφανώς δε θέλουν να χάσουν. Και γι' αυτό πολέμησαν με όλες τους τις δυνάμεις τις νέες τεχνολογίες και το ψηφιακό υλικό. (Δεν μπορείς να φανταστείς πόσες ώρες έχω περάσει τα τελευταία χρόνια αντιμέτωπος με CEO εκδοτών που με έβριζαν για αυτό)
Στην Ελλάδα, δεδομένου του πώς κατασκευάζεται το εκπαιδευτικό βιβλίο, δε θα έχουμε τέτοιο πρόβλημα. Αυτό που χρειάζεται είναι ένα νομοθετικό πλαίσιο που θα παρέχει τα κίνητρα για την ανάπτυξη και χρήση modular εκπαιδευτικού υλικού από εκπαιδευτικούς και νέους εκδότες είτε αυτό είναι δωρεάν, είτε επί πληρωμή. Το κράτος απλά θα δίνει κουπόνια στους γονείς για να μπορούν να αγοράζουν το υλικό που υποδεικνύεται από τους εκπαιδευτικούς.

Όσο αφορά τους γονείς, αυτό που περιγράφεις είναι το κλασσικό φαινόμενο της αντίστασης από φόβο προς το άγνωστο που συναντά κανείς σε κάθε χώρα του κόσμου. Όπως ανέφερα σε προηγούμενο ποστάρισμά μου, αυτό ξεπερνιέται εύκολα με τη θεσμοθέτηση τακτικής ενημέρωσης των γονέων σε σχέση με το παιδαγωικό project και το πρόγραμμα σπουδών.

"Παραθέτω ορισμένες σκέψεις για τροφή στην συζήτηση και θα επανέλθω με προτάσεις:
1) Εκπαιδευτικές άδειες υπηρεσιακής εκπαίδευσης. Πλέον έχουν καταργηθεί.
2) Επιμόρφωτες, Ποιοι; Πότε; Υπο ποιά αιγίδα; Βιωματικότητα των σεμιναρίων;
3)Εκπαιδευτική μέριμνα για τη δημιουργία συγκεκριμένων μεταπτυχιακών σπουδών σε τομείς όπως (εκπαιδευτική διοίκηση, εκπαιδευτικός σχεδιασμός, διαχείριση εκπαιδευτικών καινοτομιών και αλλαγών) που στην Ελλάδα είναι περιοριμένα.
4)Έμφαση σε δεξιότητες (Η/Υ, νέες τεχνολογίες"

Οι εκπαιδευτικές άδειες έχουν καταργηθεί και καλώς κατά τη γνώμη μου διότι γινόταν εκμετάλλευση. Κανείς δεν εγγυόταν ότι οι αποκτηθείσες γνώσεις θα χρησιμοποιούνταν για το καλό της εκπαίδευσης, μάλλον γινόταν τα Μάστερ για να καθίσουμε σπίτι μας ή για να βελτιώσουμε το βιογραφικό μας.
Όποιος θέλει πραγματικά να αποκτήσει γνώσεις μπορεί να παρακολουθήσει προγράμματα από απόσταση, σεμινάρια, και πολλά άλλα που προσφέρει το Ίντερνετ.
Επίσης για τα υπόλοιπα, παρέχονται όλα από πλευράς Υπουργείου. Επανέρχομαι. Όποιος δε θέλει να ζυμώσει, δέκα μέρες κοσκινίζει. Του φταίνε οι επιμορφωτές, το Υπουργείο, τα προγράμματα. Όποιος πάλι θέλει, μελετά καθημερινά τις εξελίξεις προς ατομικό του όφελος αλλά και της τάξης του.
Τα υπόλοιπα τα θεωρώ προφάσεις εν αμαρτίαις

Ως προς το περιεχόμενο των μαθημάτων και τις δεξιότητες που αναπτύσσει ο μαθητής θα ήθελα να πω τα εξής:
Το ελληνικό σχολείο είναι μονοδιάστατα επικεντρωμένο στην ανάπτυξη δεξιοτήτων που εξαρτώνται από το αριστερό ημισφαίριο του εγκεφάλου. Λογική, λογική και πάλι λογική. Εκπαιδεύει τα παιδιά να σκέφτονται σαν υπολογιστές σε μια εποχή που τη δουλειά του υπολογιστή την κάνουν οι υπολογιστές. Το εκπαιδευτικό σύστημα προετοιμάζει μυαλά ικανά να ασχοληθούν με τη νομική, τη λογιστική, τον προγραμματισμό, πετώντας στο καλάθι των αχρήστων κάθε παιδί που έχει αναπτυγμένες δεξιότητες του δεξιού ημισφαιρίου, δημιουργική φαντασία, συναισθηματική νοημοσύνη κλπ
Ο τρόπος διδασκαλίας, συνήθως εντείνει αυτή την έλλειψη, με πολλούς μαθητές που σε ένα άλλο σχολείο πιο δημιουργικό θα θεωρούνταν αστέρια, στο δικό μας να καταδικάζονται σε σχολική αποτυχία.
Αυτά, ενώ γύρω μας μαίνεται μια παγκόσμια κρίση που σηματοδοτεί κυρίως την αποτυχία της λογιστικής σκέψης και των επιστημών της λογικής να επιλύσει τα σύγχρονα προβλήματα και την ανάγκη για μετάβαση σε μια εποχή δημιουργίας καινοτομίας και ιδεών.
Δεν είναι τυχαίο που πολλοί επιτυχημένοι επιχειρηματίες, εφευρέτες ή δημιουργοί, ήταν "κακοί" μαθητές ή παράτησαν το σχολείο. Εμείς λέμε ότι πέτυχαν παρά το ότι δεν σπούδασαν αλλά ίσως να ισχύει το ότι πέτυχαν ακριβώς επειδή δεν σπούδασαν, δηλαδή δεν εξάσκησαν τον εγκέφαλό τους να μάθει να σκέφτεται μόνο με βάση τη λογική και διατήρησαν τη δημιουργική τους σκέψη και τη φαντασία τους ανέπαφα.
Θα άξιζε να αναρωτηθούμε ποιες δεξιότητες έχουν αυτοί που πραγματικά ξεχωρίζουν γύρω μας.
-Μιλούν ωραία, κατέχουν την τέχνη της δημιουργικής γραφής, της επικοινωνίας. Αυτά δεν διδάσκονται στα σχολεία μας, ή τουλάχιστον όχι με τρόπο που να καλλιεργεί τη δημιουργική έκφραση. Και όμως τα παιδιά θα κληθούν να ζήσουν σε μια εποχή η οποία είναι ήδη παρόν και στην οποία θα πρέπει να επικοινωνήσουν τις ιδέες τους με δημιουργικό τρόπο για να ακουστούν, να πείσουν.
-Ξέρουν να προσδίδουν νόημα, αξία σε ότι κάνουν και να επικοινωνούν συναισθήματα, με τον λόγο, την εικόνα, τη μουσική. Ούτε αυτό διδάσκεται στο σχολείο μας.
-Έχουν αισθητική καλλιέργεια. Αυτό κι αν δεν διδάσκεται στα σχολεία μας.
-Έχουν ανεπτυγμένη συναισθηματική νοημοσύνη. Ικανότητα στις διαπροσωπικές σχέσεις. Ικανότητα να συνεργάζονται. Αντί γι αυτό, εμείς στο σχολείο μας αναπτύσσουμε "μονομάχους" που ανταγωνίζονται μεταξύ τους για το ποιος θα γίνει σημαιοφόρος.
-Χιούμορ. Σπιρτάδα. Ικανότητα να κάνουν τα "δύσκολα" ευχάριστα και απλά. Να διατυπώνουν ιδέες και νοήματα με 140 χαρακτήρες. Να κάνουν τη ζωή των άλλων πιο ευχάριστη. Και αυτή τη δεξιότητα την αφήνουμε στην τύχη. Ή την πολεμάμε διαχωρίζοντας τη μάθηση από το παιχνίδι, το σοβαρό από το ευχάριστο.
Και αναφέρω εδώ μόνο μερικά που έχω σκεφτεί....
Αντί για όλα τα παραπάνω το σχολείο επιμένει να φορτώνει το παιδί με δεξιότητες και γνώσεις και να το ασκεί σε εργασίες που στο μέλλον ίσως να μην χρειάζονται καν να τις αναλάβουν οι άνθρωποι, αφού θα τις αναλάβουν οι υπολογιστές.
Νομίζω ότι ο ανασχεδιασμός του περιεχομένου των μαθημάτων αλλά και των μεθόδων διδασκαλίας προς την ανάπτυξη ενός ολιστικού μυαλού που θα αξιοποιεί και τα δυο ημισφαίρια του, είναι απαραίτητος σήμερα που οι κοινωνίες, οι οικονομίες, οι επιστήμες απαιτούν δημιουργικά μυαλά περισσότερο από κάθε άλλη εποχή.

Εξαιρετικά ενδιαφέρουσες οι τοποθετήσεις όλων. Δύο επί μέρους επισημάνσεις:
(1) οι καθηγητές ξένων γλωσσών να επιτρέπεται αν διδάσκουν ταυτόχρονα και σε πρωτοβάθμια και σε δευτεροβάθμια εκπαίδευση προκειμένου να συμπληρώνουν τις απαραίτητες εβδομαδιαίες ώρες.
(2) Έχω την αίσθηση ότι στην ελληνική πρωτοβάθμια & δευτεροβάθμια εκπαίδευση παραμελείται η σπουδαιότητα στην σφαιρική ανάπτυξη του παιδιού & εφήβου του οργανωμένου αθλητισμού και της έκθεσης σε μουσικά/ καλλιτεχνικά ερεθίσματα.

Ένα άλλο στοιχείο στο οποίο έχουμε μια τραγική μοναδικότητα στην Ευρώπη είναι το σχολικό ωράριο. Έχουμε καθημερινά 5-6 συνεχόμενες (με 10λεπτα διαλείματα) 45λεπτες ώρες.
Περιμένουμε από τους μαθητές να μπορούν να είναι αποδοτικοί υπό τέτοιες συνθήκες την ώρα που κανείς από μας δε δουλεύει στην πραγματικότητα με τέτοιους ρυθμούς.
Επιπλέον, το συγκεκριμένο ωράριο καθιστά πολλές φορές δύσκολο το να μπορούν να εργάζονται και οι δύο γονείς.
Δε θα ήταν πιο λογικό να ζητούσαμε ένα πιο εκλογικευμένο ωράριο των 3 + 3 ωρών (πρωί, απόγευμα) όπου στο ενδιάμεσο να υπάρχει χρόνος για μεσημεριανό αλλά και καλλιτεχνικές ή αθλητικές δραστηριότητες.

Ιωάννης Παπαδόπουλος έγραψε: Δε θα ήταν πιο λογικό να ζητούσαμε ένα πιο εκλογικευμένο ωράριο των 3 + 3 ωρών (πρωί, απόγευμα) όπου στο ενδιάμεσο να υπάρχει χρόνος για μεσημεριανό αλλά και καλλιτεχνικές ή αθλητικές δραστηριότητες.

Συμφωνώ και θα ήταν πολύ καλό αυτό αλλά πρακτικά είναι πολύ δύσκολο να ισχύσει αυτό. Τα σχολεία μας έχουν μηδενικές υποδομές εστίασης των μαθητών. Οι "τραπεζαρίες" είναι οι κανονικές αίθουσες όπου τα μικρά λερώνουν τα θρανία, δεν έχουν πού να ζεστάνουν το φαγάκι τους, αν το ξεχάσουν μένουν νηστικά όλη μέρα. Πρέπει να δει κανείς την απελπισία του μπόμπιρα που του πέφτει το ταπεράκι και του χύνεται το φαγητό. "Και τί θα φάω εγώ τώρα κυρία;| Είναι μάλλον δύσκολο να αντέξουν τα παιδιά ως τις 5-6 το απόγευμα με τέτοιες συνθήκες. Στην Αγγλία που εργάστηκα είχαν κανονικό σχολικό εστιατόριο, μαγείρισσες και τα παιδιά σιτίζονταν εντός του σχολείου. Εδώ απέχουμε πολύ από τέτοιες υποδομές.
Επίσης στην πράξη, τις απογευματινές ώρες, έπειτα από παιχνίδι και άλλες δραστηριότητες τα παιδιά δεν συγκεντρώνονται καθόλου στο μάθημα. Ό,τι κάνεις ως τις 1.00μμ. Μετά είναι ήδη κουρασμένα με τον τρόπο που γίνεται το μάθημα στην Ελλάδα και που απαιτεί περισσότερο παθητική συγκέντρωση και προσοχή.
Εξάλλου είναι και οι γονείς, που διαμαρτύρονται διότι δεν προλαβαίνουν μετά τα φροντιστήρια και τα ιδιαίτερα. Μου έχουν τύχει γονείς που ήθελαν να πάρουν το παιδί τους πριν το σχόλασμα για να προλάβει το φροντιστήριο ή να διαμαρτύρονται ότι βάζουμε τις πρώτες ώρες τα μη πρωτεύοντα μαθήματα, όπως τα γαλλικά! (εκεί φτάσαμε να θεωρείται η ξένη γλώσσα δευτερεύον) και μετά "το παιδί είναι κουρασμένο και δεν παρακολουθεί".
Αν δεν ξεκινήσουμε από την αναβάθμιση του σχολείου και την αποκατάσταση της αξίας του στα μάτια του έλληνα γονιού πολύ δύσκολο να εφαρμόσουμε ολοήμερο μάθημα και όχι baby sitting.
Στην Ευρωπαϊκή Ένωση υπάρχει ο θεσμός του βοηθητικού απογευματινού σχολείου για τα παιδιά των υπαλλήλων τω διεθνών οργανισμών, το οποίο είναι διαφορετικά από το σχολείο του παιδιού και προσφέρουν δραστηριότητες ψυχοκινητικής ανάπτυξης, αισθητικής καλλιέργειας, ανάπτυξη διαπολιτισμικής συνείδησης, βοήθεια για τα μαθήματα στους πιο αδύναμους, που λειτουργούν με εκπαιδευτικούς childminders που φροντίζουν για την ουσιαστική απασχόληση του παιδιού ως τη λήξη της εργασίας των γονέων του. Ίσως αυτό θα μπορούσε να είναι μια λύση που εξυπηρετεί τους γονείς και δίνει και αξιοποιεί και αξιόλογο εκπαιδευτικό προσωπικό που τώρα εργάζεται στην παραπαιδεία.

Αγγελική Κροκίδη έγραψε: "Παραθέτω ορισμένες σκέψεις για τροφή στην συζήτηση και θα επανέλθω με προτάσεις:
1) Εκπαιδευτικές άδειες υπηρεσιακής εκπαίδευσης. Πλέον έχουν καταργηθεί.
2) Επιμόρφωτες, Ποιοι; Πότε; Υπο ποιά αιγίδα; Βιωματικότητα των σεμιναρίων;
3)Εκπαιδευτική μέριμνα για τη δημιουργία συγκεκριμένων μεταπτυχιακών σπουδών σε τομείς όπως (εκπαιδευτική διοίκηση, εκπαιδευτικός σχεδιασμός, διαχείριση εκπαιδευτικών καινοτομιών και αλλαγών) που στην Ελλάδα είναι περιοριμένα.
4)Έμφαση σε δεξιότητες (Η/Υ, νέες τεχνολογίες"

Οι εκπαιδευτικές άδειες έχουν καταργηθεί και καλώς κατά τη γνώμη μου διότι γινόταν εκμετάλλευση. Κανείς δεν εγγυόταν ότι οι αποκτηθείσες γνώσεις θα χρησιμοποιούνταν για το καλό της εκπαίδευσης, μάλλον γινόταν τα Μάστερ για να καθίσουμε σπίτι μας ή για να βελτιώσουμε το βιογραφικό μας.
Όποιος θέλει πραγματικά να αποκτήσει γνώσεις μπορεί να παρακολουθήσει προγράμματα από απόσταση, σεμινάρια, και πολλά άλλα που προσφέρει το Ίντερνετ.
Επίσης για τα υπόλοιπα, παρέχονται όλα από πλευράς Υπουργείου. Επανέρχομαι. Όποιος δε θέλει να ζυμώσει, δέκα μέρες κοσκινίζει. Του φταίνε οι επιμορφωτές, το Υπουργείο, τα προγράμματα. Όποιος πάλι θέλει, μελετά καθημερινά τις εξελίξεις προς ατομικό του όφελος αλλά και της τάξης του.
Τα υπόλοιπα τα θεωρώ προφάσεις εν αμαρτίαις

Αγγελική,
1)η λογική ''χέρι πονάει, κόβε χέρι'' δεν νομίζω ότι χωράει στην εκπαίδευση. Το γεγονός ότι το σύστημα χορήγησης εκπαιδευτικών αδειών έλαχε συνδικαλιστικής και πάσης φύσεως εκμετάλλευσης δεν σημαίνει ότι πρέπει να καταργηθει. ¨Ενα εκπαιδευτικό σύστημα που δεν προωθεί και δεν ενισχύει την εξειδίκευση και καθογήση των εκπαιδευτικών σε συγκεκριμένους τομείς της παιδαγωγικής επιστήμης, είναι καταδικασμένο. Επίσης, το γεγονός ότι υπάρχει το ίντερνετ ή όποιοδήποτε άλλη εναλλακτική μέθοδος εξ' αποστάσεως σπουδών δεν συνεπάγεται ότι όλοι μπορούν να το κάνουν. Πλέον με τις παρούσες οικονομικές συνθήκες, οι σπουδές αποτελούν ένα κόστος που κανένας μισθός εκπαιδευτικού δεν μπορεί να ανταποκριθεί, πόσο μάλλον χωρίς αποδοχές όπως χορηγούνται πλέον οι άδειες. Γνώμη μου είναι πως η παρούσα ρύθμιση θα πρέπει να επιστρέψει με ποσοτικά κριτήρια (π.χ 100 άδειες ετησίως), κριτήρια αριστείας και με γνώμονα την ανταποδοτικότητα και αναγκαιότητα των επιδιωκόμενων σπουδών.
2) Αναφορικά με την επιμόρφωση των εκπαιδευτικών -που όπως λες καλύπτεται επαρκώς απο το Υπουργείο- επειδή τυχαίνει να γνωρίζω το θέμα απο πρώτο χέρι, θα ομολογούσα ότι κανείς δεν κοσκινίζει επειδή δεν θέλει να ζυμώσει. Απο τα ΠΕΕΚ (σεμινάρια εισαγωγικής επιμόρφωσης) για τους νεοδιόριστους μέχρι τα πάσης φύσεων σεμινάρια που διοργανώνονται για να πούμε ότι κατι γίνεται απο τον Σύμβουλο( και έχουν την μορφή πασουσίασης Powerpoint και ανάγνωσης των slides), υπάρχει σοβαρό έλλειμα στοχοθεσίας, αναγκαιότητας, σύνδεσης με τις εκπαιδευτικές ανάγκες της εκάστοτε τοπικής κοινωνίας και
βιωματικότητας. Για αυτό και οι πλειοψηφία των συμμετεχόντων δεν αποκτούν καμία γνώση απο αυτά. Με λίγα λόγια σεμινάρια υπάρχουν πολλά, αλλά δεν αποδίδουν...
Θεωρώ πως η επιμόρφωση των εκπαιδευτικών θα πρέπει λαμβάνει χώρα σε δύο επίπεδα:
α)εθνικό, όπου θα υπάρχει στρατηγική επιλογή και στοχοθεσία για σημαντικά εκπαιδευτικά θέματα επιμόρφωσης που αφορούν την εκπαιδευτική πολιτική σε επίπεδο χώρας
β) σχολικής μονάδας, όπου ο διευθυντής (σαν σύγχρονος ηγέτης ενός εκπαιδετικού οργανισμού) θα μελετά τις ανάγκες του μαθητικού πληθυσμού αλλά και των εκπαιδευτικών (ενσχολική βία, φιλαναγνωσία, νέες τεχνολογίες, κ.α) και σε συνεννόηση με τις υπηρεσίες του Υπουργίου και με την συνδρομή ειδικών και του τοπικού Συμβούλου θα διοργανώνει στοχευμένες δράσεις επιμόρφωσης.

Τέλος, και για να μη μακρυγορώ, θεωρώ την αντίληψη :Όποιος πάλι θέλει, μελετά καθημερινά τις εξελίξεις προς ατομικό του όφελος αλλά και της τάξης του. άκαιρη και άτοπη για ένα εκπαιδευτικό σύστημα. Σε μια εποχή όπου μελέτες αποδυκνείουν τη μεγάλη σημασία της ύπαρξης κοινοτήτων μάθησης σε μια σχολική μονάδα , όπου εκπαιδευτικοί, μαθητές και στελέχη της εκπαίδευσης αλληλοδρούν με σκοπό την αυτοβελτίωση και την αποτελεσματικότητα του διδακτικού έργου, η αντίληψη αυτή προωθεί τον ατομικισμό, τον ανταγωνισμό, την ανισότητα και κατ΄ επέκταση βλάπτει το σχολικό κλίμα και την βελτίωση του παρεχόμενου εκπαιδευτικού έργου.

Το πρόβλημα στην εκπαίδευση είναι ότι υπάρχουν αξιόλογοι εκπαιδευτικοί αξιολογημένοι από ΑΣΕΠ, με μεταπτυχιακές σπουδές διδακτικής και ουσιαστικά προσόντα, τους οποίους το σύστημα διορισμών τους έχει πετάξει έξω από τα σχολεία και εμείς παλεύουμε να εκπαιδεύσουμε και να εκσυγχρονίσουμε ανθρώπους που διορίστηκαν με επετηρίδες και έκτοτε κοιμούνται στην έδρα χωρίς να δείχνουν διάθεση να μάθουν κάτι παραπάνω.
Το κακό με τις επιμορφώσεις είναι ότι πολλές φορές οι "εισηγητές" είναι λιγότερων προσόντων από τους εκπαιδευόμενους εξαιτίας του πελατειακού συνδικαλισμού που βασιλεύει στο ΥΠΕΠΘ. Έχω παρακολουθήσει επιμορφώσεις για νεοδιόριστους που ήταν το απόλυτο χάσιμο χρόνου για έναν άνθρωπο επιτυχόντα ΑΣΕΠ με μεταπτυχιακό διδακτικής.
Για να υπάρχει η βασική απαιτούμενη μόρφωση για να μιλήσουμε για επι- μόρφωση. Το εκπαιδευτικό προσωπικό είναι διαφορετικών ταχυτήτων στα σχολειά μας και η επιμόρφωση τους βάζει όλους στο ίδιο τσουβάλι.

Ελίνα συμφωνούμε, το σύστημα διορισμών είναι επιεικώς απαράδεκτο.
Όσο για την επιμόρφωση, υπάρχουν και πολύ ενημερωμένοι Σχολικοί Σύμβουλοι που κάνουν επιμόρφωση στα ΠΕΚ, απλά είναι πολύ λίγοι. Θεωρία, θεωρία, θεωρία παντού στην εκπαίδευση, αυτό είναι το πρόβλημα. Γι αυτό και ήμουν κάθετη για τις άδειες για μεταπτυχιακά, παραπάνω Φίλιππε.
Υπάρχει διάχυτη η φοβία για τα βιωματικά σεμινάρια, κανείς σχεδόν δε θέλει να δείξει στην ουσία ή να μοιραστεί με τους συναδέλφους τις καλές διδακτικές πρακτικές, οπότε και οι Σχολικοί Σύμβουλοι που θα το ήθελαν, δεν μπορούν να το απαιτήσουν.
Από κοντά και οι συνδικαλιστές που το απορρίπτουν εξ ολοκλήρου. Σας το λέω διότι η αδελφή μου τυγχάνει Σύμβουλος Οικιακής Οικονομίας και έχει έλθει σε αντιπαράθεση με συνδικαλιστές προκειμένου να κάνει παραδειγματική διδασκαλία σε τάξη συναδέλφου, ούσα προσκαλεσμένη από την ίδια τη συνάδελφο. Φαντάζεστε τι σημαίνει αυτό? Απαγορεύεται στην ουσία στο Σχολικό Σύμβουλο να παραδώσει μάθημα, να μοιραστεί δηλαδή μια καλή διδακτική πρακτική, ακόμα και αν το ζητήσει κάποιος καθηγητής που το έχει ανάγκη.Από ποιούς? Από τους συνδικαλιστές που δεν πατάνε καν σε τάξη!!!
Για τις παρατηρήσεις του Ηλία Κώνστα, το πρώτο έγινε εφικτό πολύ πρόσφατα, λόγω των περικοπών σε διορισμούς. Παλιά υπήρχαν στεγανά ανάμεσα στις δυο βαθμίδες της εκπαίδευσης, άλφα και βήτα, πράγμα που θεωρώ εντελώς ξεπερασμένο.
Το δεύτερο ειναι μεγάλη πληγή, εννοείται. Προμοτάρονται επιμόνως τα επιστημονικά πεδία των μαθηματικών και των φυσικών επιστημών και τα γλωσσικά μαθήματα. Τα υπόλοιπα μαθήματα, μαζί με όσους τα διδάσκουν, θεωρούνται δευτέρας διαλογής.
Φίλιππε, μου επιτρέπεις τον ενικό, θα βοηθούσε πολύ τη συζήτησα αν ξέραμε τι διδάσκεις και σε ποιά βαθμίδα.

Μια ακόμα ιδέα που στην ουσία δεν κοστίζει τίποτα η υλοποίησή της είναι αυτή του flipped classroom:
en.wikipedia.org/wiki/Flip_teaching
Στην ουσία πρόκειται για την αντιστροφή όσων κάνει ένας μαθητής στο σχολείο και στο σπίτι του.
Παραδοσιακά, στο σχολείο ο μαθητής λαμβάνει από το δάσκαλο την πληροφορία και εμβαθύνει (υποτίθεται) σπίτι του με ασκήσεις και εργασίες.
Στην εποχή μας όμως όπου η πληροφορία είναι ελεύθερα διαθέσιμη και από το σπίτι του μαθητή, υπάρχει η δυνατότητα η εμβάθυνση να γίνεται στο σχολείο. Με αυτόν τον τρόπο και αξιοποιείται καλύτερα ο ρόλος του εκπαιδευτικού, αλλά και το ίδιο το σχολείο αποκτά περισσότερο νόημα για τους μαθητές και γίνεται λιγότερο βαρετό.
Τα περισσότερα σχολεία στον κόσμο που υιοθετούν τις νέες τεχνολογίες και το ψηφιακό περιεχόμενο αλλάζουν την παιδαγωγική τους μέθοδο προς αυτήν ακριβώς την κατεύθυνση.

Παραθέτω άλλη μία πηγή σε σχέση με το κόστος της εκπαίδευσης στην Ελλάδα:
www.stadiodromia.gr/arthra/aglfros_08_09/2008_10_12.html

Λίγες σκέψεις για το πολύπαθο μάθημα της φυσικής αγωγής, έτσι όπως διδάσκεται σε αρκετά σχολεία ακόμα σήμερα:

Η «γυμναστική» είναι ένα παρεξηγημένο μάθημα. Ίσως επειδή κατά βάθος δεν είναι μάθημα και είναι δύσκολο να το διδάξεις χρησιμοποιώντας μανιέρες (όπως ας πούμε συμβαίνει με τη σειριακή διδασκαλία των μαθηματικών που και πάλι οφείλουμε να τα παρουσιάζουμε διαφορετικά στα παιδιά). Οι βασικές αρχές της φυσικής αγωγής «δείχνουν» σε έναν αλλιώτικο τρόπο ζωής όπου η άσκηση, η καλή διατροφή, η διαχείριση του άγχους αποτελούν συστατικά ποιότητας. Οι δάσκαλοι φυσικής αγωγής που μπήκαν στα δημοτικά για να προσφέρουν κάτι εξειδικευμένο, δεν μπόρεσαν να πετάξουν από πάνω τους τη βαριά κληρονομιά της φήμης άλλων συναδέλφων ότι «δεν κάνουν τίποτα» (πολλοί νεαροί έφηβοι εξακολουθούν να πιστεύουν ότι η ώρα της γυμναστικής είναι «η ώρα του παιδιού» και όχι μόνο επειδή τότε έχουν τη δυνατότητα να διοχετεύσουν την ενέργειά τους στο παιχνίδι). Το αναλυτικό πρόγραμμα εστιάζει στην άσκηση ενώ η αξιοποίηση κάθε ομάδας με βάση τις ικανότητες και τα ταλέντα των παιδιών έγκειται στην εμπειρία, την όρεξη και τη διάθεση του εκπαιδευτικού. Φυσικά υπάρχουν φωτεινές εξαιρέσεις, αλλά μου δίνεται η εντύπωση ότι το μάθημα της γυμναστικής καταλήγει εννιά στις δέκα φορές στη μπάλα. Εντωμεταξύ ως προβλήματα ελλοχεύουν το άγχος, η βία, ο σχολικός εκφοβισμός, τα θέματα της εφηβείας κ.ο.κ Ήδη σε πολλές χώρες του εξωτερικού το μάθημα της φυσικής αγωγής έχει αναβαθμιστεί για να συμπεριλαμβάνει και τα παρακάτω:

Διαχείριση του άγχους
Σωματική υγιεινή
Αντιμετώπιση προβλημάτων συμπεριφοράς (λειτουργεί δηλαδή διορθωτικά)
Πρώτες βοήθειες

Έτσι το πρόγραμμα δεν μαθαίνει στα παιδιά μόνο μια σειρά ασκήσεων αλλά επιπλέον τους διδάσκει τον τρόπο να φροντίζουν και να είναι υπεύθυνα για το σώμα, τη φυσική τους κατάσταση και τη συναισθηματική τους ισορροπία.

Περιττό να αναφέρω ότι για ένα τέτοιο ολοκληρωμένο πρόγραμμα φυσικής αγωγής δεν αρκεί το ξερό πτυχίο των ΤΕΦΑΑ ή συναφών τμημάτων.

Σχετικά με την ύπαρξη ψυχολόγων μέσα στα σχολεία:

Ένας ειδικός της ψυχικής υγείας μπορεί να συνεργαστεί με τους εκπαιδευτικούς όλων των ειδικοτήτων, προκειμένου να συνθέσουν και να επεξεργαστούν μαζί το προφίλ των μαθητών. Λαμβάνουν υπόψη τα ιδιοσυγκρασιακά χαρακτηριστικά κάθε μαθητή, το γνωστικό του επίπεδο, τις ικανότητες, τις δεξιότητες και, κυρίως, τις επιθυμίες του (γιατί ο μαθητής ως προσωπικότητα δεν εξαιρείται από τη διαδικασία της μάθησης). Αυτό γίνεται μέσα από την παρατήρηση και το διάλογο, μέσα από την προσωπική επαφή με τους μαθητές. Έτσι καταφέρνουν αρχικά να βελτιώσουν τις υπηρεσίες εκπαίδευσης και να προσφέρουν αυτό που ακόμα λείπει από το δημόσιο σχολείο – την εξατομικευμένη διδασκαλία. Από εκεί και πέρα, σε περίπτωση που προκύψουν προβλήματα άλλης φύσεως, καταγράφονται από τον ειδικό και, μαζί με τους γονείς αυτή τη φορά, γίνεται μια προσπάθεια να επαναπροσδιοριστούν τα σημεία δυσκολίας.

Η παρουσία ενός ειδικού της ψυχικής υγείας μπορεί έγκαιρα και έγκυρα να βοηθήσει σε περιπτώσεις κοινωνικοσυναισθηματικών προβλημάτων και σε προβλήματα προσαρμογής. Θα ήταν καλό αυτός να μπορεί να εργαστεί μέσα σε έναν «συμβουλευτικό» σταθμό, ένα ξεχωριστό δηλαδή χώρο που θα λειτουργεί σαν «καταφύγιο» όπου θα συγκεντρώνονται ποικίλα θέματα προς επεξεργασία.

Ο ρόλος του ψυχολόγου πρέπει να είναι διακριτικός και η δουλειά του συστηματική κι αθόρυβη. Σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να θεωρηθεί πως έρχεται στο σχολείο για να «ημερώσει» τα πνεύματα ή να «θεραπεύσει». Επιπλέον, δεν είναι ο άνθρωπος που θα επιβάλλει στο παιδί ή σ’έναν οποιοδήποτε ενήλικα να κάνει κάτι. Ενδεχομένως όμως να του δείξει το δρόμο για κάτι διαφορετικό, για μια νέα εμπειρία και κυρίως για μια άλλη προσέγγιση σε ένα πρόβλημα. Το ίδιο μπορεί ένας ψυχολόγος να κάνει και για τον εκπαιδευτικό. Επιπλέον, ο ψυχολόγος με τον εκπαιδευτικό μπορούν να συνεργαστούν στην αξιολόγηση της ποιότητας της δουλειάς τους. Έτσι η διαδικασία της αγωγής και της μάθησης βελτιώνεται συνεχώς.

Πολύ εύστοχα και ενδιαφέροντα και τα δύο σου σχόλια περί γυμναστικής και ψυχολόγου

Ακολουθώντας το παράδειγμα της Δέσποινας αιτιολογώντας την παρουσία ψυχολόγου στο σχολείο, θα ήθελα να υποστηρίξω την άποψη για παρουσία νοσοκόμου/ας σε κάθε σχολικό συγκρότημα για τους ακόλουθους ρόλους:
- Παροχή πρώτων βοηθειών στους μαθητές και καθηγητές
- Υπεύθυνος/η ασφαλείας (safety officer) για το σχολείο. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να έχει και την ανάλογη επιπλέον εκπαίδευση (συνήθως αυτό είναι δεξιότητα πυροσβέστη)
- Συνεχής εκμάθηση παροχής πρώτων βοηθειών με τακτικές ασκήσεις, έτσι ώστε όλοι οι μαθητές να αποκτούν αυτή τη δεξιότητα τελειώνοντας το σχολείο.
- Ενημέρωση των μαθητών γυμνασίου/λυκείου ως προς τις μεθόδους αντισύλληψης και παροχή σε μαθήτριες του χαπιού της επόμενης μέρας (όπως ήδη γίνεται σε πολλέ ευρωπαϊκές χώρες).